بهینه سازی کشت درون شیشه ای ژنوتیپ های برتر ایرانی و خارجی گل محمدی

گل محمدی بانام علمی rosa damascena mill.، یکی از مهم ترین گونه های معطر جنس گل سرخ می باشد. اهمیت بالای اقتصادی این گیاه به ویژه به خاطر تولید گلاب و اسانس معطر، این گیاه را به عنوان یکی از مهم ترین گیاهان زینتی تجاری تبدیل کرده است. تکثیر به روشهای رایج دارای مشکلاتی چون وقت گیر بودن و انتقال بیماری ها از این طریق می باشد بنابراین یکی از مهم ترین و سریع ترین روش های تکثیر گل محمدی، ریز ازدیادی است زیرا از این طریق می توان در مدت زمان محدود و با هزینه اندک، تعداد زیادی گیاه سالم را تولید کرد. با توجه به اهمیت اقتصادی این گیاه، هدف از انجام این تحقیق بهینه سازی دستورالعمل کشت درون شیشه ای گل محمدی (ارقام کاشان و کازانلیک ) با استفاده از جوانه های جانبی و مقایسه آن¬ها با رقمی از r. gallica (توسکانی ساپرب ) بود. به منظور ضدعفونی ریز نمونه های گرفته شده از ساقه های رشد کرده در فصل جاری، از غلظت 5/2 درصد هیپوکلریت سدیم به مدت 5 دقیقه استفاده شد. بهترین محیط کشت برای استقرار ریز نمونه های ژنوتیپ های مختلف، محیط کشت پایه موارشیگی و اسکوگ (ms) به همراه 5/0 میلی گرم بر لیتر 6- بنزیل آمینو پورین بود. استفاده از ترکیب نانو نقره در محیط کشت باعث بهبود رشد نو ساقه ها و کاهش آلودگی باکتریایی شد. استفاده از محیط کشت ms تغییریافته که در آن nh4no3 کاهش یافته و همچنین cacl2 حذف شده بود، موجب افزایش رشد و کیفیت نو ساقه ها شد. برای تامین کلسیم در این محیط از از cano3 استفاده شد. بیش ترین پرآوری در محیط کشت ms تغییریافته با 5/1 میلی گرم بر لیتر bap و 2/0 میلی گرم بر لیتر ایندول 3- بوتیریک اسید (iba) گزارش شد. بهترین کیفیت و طول نو ساقه ها در محیط کشت مایع دارای پل های آلومینیومی با 5/1 میلی گرم بر لیتر bap مشاهده شد. بهترین تیمار برای ریشه زایی نو ساقه های گل محمدی محیط کشت نیمه غلظت ms (1/2ms) که تمامی عناصر ماکرو و میکرو به همراه ساکارز در ان نصف شده بود به همراه 2 میلی گرم بر لیتر iba مشخض شد. بر اساس نتایج این تحقیق، قرار گرفتن شیشه های کشت نوساقه های جدید به مدت یک هفته در شرایط تاریکی موجب بهبود ریشه زایی گردید.